Meertaligheid als nieuwe kans voor het Fries in het onderwijs

03/02/2017

Meertaligheid als nieuwe kans voor het Fries in het onderwijs

Scholen in Fryslân zouden zich veel meer moeten focussen op meertaligheid: dat is goed voor de taalontwikkeling van kinderen. Bovendien is het een kans om de Friese taal op een hoger plan te tillen. Dat is een belangrijke conclusie uit het adviesrapport ‘Meertaligheid als kwaliteit en doel’ dat DINGtiid, Orgaan foar de Fryske taal, vrijdag heeft aangeboden aan gedeputeerde Sietske Poepjes op CSG Liudger in Burgum.

CSG Liudger is een goed voorbeeld van meertalig onderwijs, vindt DINGtiid-bestuurslid Freddy Weima. “Leerlingen van het Liudger krijgen bijvoorbeeld geschiedenisles in het Fries, daarnaast gebruiken ze het Nederlands en het Engels in de klas als vak en instructietaal. Het blijkt dat ze hierdoor alle drie talen beter beheersen dan leerlingen van eentalig onderwijs.”

Scholen nemen wettelijke verplichtingen niet serieus

Het afgelopen jaar heeft DINGtiid verschillende scholen bezocht en gesproken met onderwijsprofessionals, van kinderopvang tot en met het wetenschappelijk onderwijs. “Overal in de provincie zijn enthousiaste mensen met mooie initiatieven voor het Fries op school, maar over de hele linie kan en moet het beter, want ondanks dat enthousiasme staat het Fries in het onderwijs er niet goed genoeg voor. Er zijn bijvoorbeeld nogal wat scholen die wettelijke verplichtingen niet serieus nemen,” stelt Weima.

Twintig adviezen

De infrastructuur voor het Fries in het complete onderwijs moet beter worden gebruikt, om zo een doorlopende leerlijn te bewerkstelligen en de toekomst van het Fries in het onderwijs en ook in andere domeinen veilig te stellen. DINGtiid heeft daarom twintig adviezen opgesteld voor zowel de korte als de lange termijn, met de focus op het Fries in een meertalige context. Een paar duidelijke adviezen uit het onderwijsadviesrapport zijn:

• Scholen en onderwijskoepels moeten meertalig onderwijs duidelijk in hun beleid opnemen.
• Laat het onderwijs zoeken naar verbindingen tussen talen voor lesmateriaal én zet randvoorwaarden op voor meertalig onderwijs.
• Laat onderwijs op alle niveaus samenwerken en zorg voor een betere aansluiting van het Fries tussen voorschools en primair onderwijs én tussen primair en voortgezet onderwijs.
• Stel Fries verplicht in de voorexamenklassen.
• Maak op termijn de lerarenopleidingen meertalig.
• Stel de bevoegdheid Fries verplicht als eis voor bekwaamheid voor leraren in Fryslân en geef dat ook wettelijke basis.
• Zet beheersing van het Fries als eis in vacatures bij de overheid en overheidsinstanties.
• Zet bewustwordingscampagnes op om het belang van het Fries te onderstrepen.

“Deze en andere adviezen zijn gericht aan provincie, onderwijs, inspectie, ouders, maar ook bijvoorbeeld aan het bedrijfsleven. De toekomst van het Fries is een verantwoordelijkheid van ons allemaal,” besluit Weima.

Benieuwd naar alle adviezen? Lees dan onderstaand adviesrapport:

Nederlandstalig Onderwijsadviesrapport DINGtiid